omdraaien

Draai je negatieve gedachten eens om


Het is alweer ruim tien jaar geleden dat ik met Cora Smit in een zaaltje belandde ergens achteraf in Amsterdam. Op het podium zat een grijze dame, ergens in de 50, mooie zachte uitstraling, in gesprek met een zorgelijk ogende man. De zaal luisterde aandachtig. “Weet je zeker dat het waar is?”
 
Wat ik toen leerde is voor mij nog steeds een waardevol instrument dat ik regelmatig toepas: 4 simpele vragen die je een andere kijk kunnen geven op je gedachten. De dame op het podium was Byron Katie. Een Amerikaanse die in een heftige levensfase ‘The Work’ ontwikkelde.
 

The Work

The Work is een vragenlijst die je los kan laten op situaties waarbij je negatieve gevoelens ervaart. Het doel is om je te laten beseffen dat de negatieve gevoelens het resultaat zijn van je gedachten. Door je gedachten te onderzoeken krijg je een andere (realistischere) kijk op de situatie en vaak verdwijnen dan ook de negatieve gevoelens. In plaats van oplossingen buiten jezelf te zoeken (sport, eten, alcohol, drugs, geld uitgeven), kun je beter de oplossing bij jezelf zoeken.
 

Een voorbeeld

In The Work zet je eerst al je negatieve gedachten op papier. Je ergert je bijvoorbeeld aan een werknemer die een klus niet goed heeft opgepakt. Vervolgens moet je één gedachte uitkiezen (“hij moet competent zijn”) en jezelf de volgende vragen stellen:

 

  1. Is het waar? (“hij moet competent zijn, ja tuurlijk is dat waar….”)
  2. Kun je absoluut weten dat het waar is? Wat is de realiteit (“de realiteit is dat hij niet competent is…..”)
  3. Hoe reageer je wanneer je die gedachte hebt? (“als ik de gedachte ‘hij moet competent zijn’ heb en hij is het niet, dan raak ik geïrriteerd, ben ik boos”)
  4. Wie zou je zijn zonder de gedachte? (“zonder die gedachte zou ik rustiger zijn, minder boos zijn….. accepteren dat hij incompetent is en van daaruit handelen…”)

 
Tot slot kan je de gedachte omkeren: vervang ‘niet’ voor ‘wel’ of vervang zijn/ haar naam door jouw naam. Bijvoorbeeld:

  • "Hij is wel competent. Misschien wel op andere vlakken. Waar is hij wel goed in? Over welke taken ben ik tevreden? Zit hij op de goede plek?"
  • "Ik ben niet competent. Begeleid ik hem wel genoeg? Leg ik mijn vragen goed genoeg uit? Door mij zit hij op deze plek, waar hij niet op zijn best is. Doe ik mijn eigen werk wel goed genoeg als ik in mijn ergernis zit over hem…..? Ik ben niet competent als ik me op zit te vreten en niet handel zoals ik zou kunnen om een oplossing te bedenken."

 

Attributie

Als mensen zijn we geneigd om ons succes toe te schrijven aan onze eigen capaciteiten of talenten, terwijl we met falen eerder de omstandigheden of de fouten van anderen de schuld geven. (in de psychologie interne en externe attributie genoemd) We attribueren vaak op een wijze die prettig is voor ons eigen zelfbeeld. Wat goed is om je te realiseren is dat we fouten van anderen juist eerder intern toeschrijven in plaats van buiten de betrokkene. Dit kan er ook voor zorgen dat je sneller geïrriteerd raakt.
 
Soms is iemand ook echt niet competent. Door de omkeringen creëer je meer ruimte in je denken en kunnen er nieuwe oplossingen aandienen. Door de situatie te zien zoals hij is en te accepteren kun je beter handelen.
 

Meer weten