blog aart barbara 111970989876

Hoe een succes je soms het verkeerde leert


In de Huiskamer van een Nederlands station hebben wij een gesprek met Marianne, een interim-manager. In haar opdracht maakt ze het een en ander mee. Ze vraagt om eens bij die ervaringen stil te staan vanuit ons ‘proceskundig perspectief’. Deze kijk gaat niet uitsluitend over de beste aanpak, ofwel ‘hoe het moet’, maar biedt vooral aandacht bij ‘hoe het gaat’.

 

Ze is actief bij een maatschappelijke organisatie welke zich inzet om jongeren in het onderwijs kansrijker te maken. Zij is gevraagd om ‘een meer strategische blik en een breder perspectief aan het team strategische beleidsmedewerkers’ toe te voegen. Ook vraagt de opdrachtgever om op gezette tijden op de hoogte te worden gehouden over het verloop.

 

Een brief met reflecties

Na een periode van twee maanden samenwerken, besluit Marianne binnen deze afspraken haar reflecties over het team en de strategische overwegingen terug te koppelen. Ze doet dit niet met een nota of een PowerPoint, maar besluit een handgeschreven brief te schrijven. Ze vond deze meer persoonlijke manier van benaderen beter passen bij een vraag die over mensen gaat. Deze brief wordt met open armen ontvangen met de reactie “Fijn dat je ons zo scherp houdt op deze manier.”

 

De samenwerking gaat naar ieders tevredenheid verder. Na weer twee maanden begint Marianne een aantal punten op te vallen. Ze merkt dat de toon verscherpt en de sfeer verandert. Mensen reageren kortaf naar elkaar, en voor ‘strategische aandacht’ lijkt steeds minder ruimte. Ze denkt dat een nieuwe persoonlijke handgeschreven brief, waarin ze signaleert dat de sfeer achteruitgaat, misschien weer als signaal zou werken, juist omdat deze de eerste keer zo positief ontvangen was.

 

Zo gezegd, zo gedaan: ze schrijft een brief met haar indrukken en verstuurt deze.

 

“En toen ging het mis”, vertelt ze, met scherpe nadruk op ‘mis’. Ze vertelt hoe haar opdrachtgever ontplofte en hoe ze haar wegstuurde met de opdracht; “Houd jij je nu maar vooral bezig met het team”.

 

Verwarring

“Ik dacht dat een brief weer iets zou toevoegen”, verklaart Marianne, “het leek me nu eenmaal de beste manier”. Dat laatste herkende ze ook, terugkijkend in het gesprek, als een ‘onthullende zin’. Onthullend, omdat ze daarmee onbewust aangaf waar bij haar de verwarring ontstond over hoe het proces opeens verliep. “Wat had ze nou anders gedaan dan eerder?”

 

Als-dit-dan-dat

Ook legde deze zin bloot wat veel organisatieprofessionals als (interim)-managers en adviseurs, herkennen: voordat je het weet maak je van een enkele succeservaring een ‘werkende methode’. Je denkt ‘als’ ik dit doe, ‘dan’ zal dat werken. De open aandacht die Marianne tot het schrijven van de eerste brief bracht, werd snel en ongemerkt een ‘als-dan’ wetmatigheid, een methode met een verwacht succes. Deze gaat niet meer over wat je ziet of waar de ander om vraagt, maar over wat je wil bereiken. Heel menselijk en daarmee heel verleidelijk.

 

Weer open aandacht

Met deze reflectie ontstond bij Marianne ruimte en beweging om het verloop van dit proces te nuanceren. Het was niet ‘misgegaan’ door de ontploffing die volgde op de brief. Ze ontdekte nu in deze huiskamer van het station waar het eerder al was ontstaan. Ook kreeg ze zicht op wat haar nu te doen stond. Open in de aandacht, stap voor stap met scherpte op ook haar eigen proces binnen het bredere proces.

 

 

Aart en Barbara zijn de begeleiders van de FCE leergang Proceskunde Werken met Aandacht. Wil je nader kennis maken met de leergang, de begeleiders en het proceskundig perspectief? Geef je op voor de kennismakingsworkshop op vrijdag 7 juni 2019 van 12.30u tot 15.00u.