12 draagvlak2 klein em

Betrokkenheid in de fabriek: van hoger kader tot de vloer


Dit is de eerste blog in een serie waarin we verslag doen van betekenisvolle momenten in een fabriek waar de medewerkers betrokkenheid willen vergroten. Dit project startte in maart 2012 bij een fabriek in België waar onderdelen van versnellingsbakken geproduceerd en geassembleerd worden en geëxporteerd worden naar Azië. Wij zijn als onderzoekers en procesbegeleiders betrokken bij dit project dat zich afspeelt bij Punch Powertrain.

 

Innoveren graag, maar liefst wel met een stappenplan

“Ik wil graag dat de muren tussen onze afdelingen verdwijnen en dat de mensen voelen wat het kan betekenen om anders samen te werken. Ik wil graag zien dat mijn mensen fluitend naar het werk komen!”, aldus de opdrachtgever in ons eerste gesprek. Zijn verlangen is glashelder. Meer nog, we raken zo aan de praat over alle beelden die hij voor zich ziet dat ik het ook kan zien: mensen die elkaar begroeten, die overleggen en samen problemen oplossen, nieuwe ideeën uitwerken, elkaars sterkte goed kennen, kortom samen een goede productie neerzetten in een heel prettige werksfeer. “En welk stappenplan volgen we dan?” vraagt hij. Mijn voeten staan onmiddellijk weer op de grond. Een concreet stappenplan? Verder dan “wie zijn de mensen die jij in eerste instantie hierin wilt meenemen” en “laat ons met hen rond de tafel zitten om te horen welke beelden zij hebben” komen we niet. Tegelijkertijd is dit een cruciale stap. Binnen de kortste tijd reserveren we een dag om met de leidinggevende groep te onderzoeken wanneer zij fluitend naar het werk komen en wat ze daarin vanuit hun rol kunnen betekenen voor hun mensen. Op die dag komen er mooie verhalen en gedeelde beelden. En opnieuw de vraag: “Dit is allemaal wel goed en fijn, maar wat is nu het concrete stappenplan? Hoe gaan we dit doén?”. Tja, hoe zouden we hieraan best beginnen? Na een onrustige nacht en ruggenspraak met collega’s bied ik hen niet één uitgewerkt plan aan, meer enkele mogelijke scenario’s.

 

Ontwerp van een actie-onderzoek in de fabriek

Om te werken aan de dingen die mensen echt fluitend naar het werk laten komen, kan je best eerst onderzoeken wat het dan precies betekent, die ‘betrokkenheid’ en dat ‘fluitend naar het werk’. Eén scenario was dat ik vanuit mijn expertise dit onderzoek zou gaan doen. Dit was in eerste instantie voor hen het meest aantrekkelijke. Op zich zat daar voor mij ook wel een periode van heel veel leuk werk in, ruimte en tijd om prachtige verhalen te verzamelen. Alleen, die verhalen zijn  voor hen bestemd, niet voor mij als externe. Bovendien gebeurt er in het luisteren naar een verhaal veel meer dan dat je informatie krijgt: je bouwt ook aan je onderlinge relatie. Het werd scenario twee: een actie-onderzoek door de leidinggevende groep op de werkvloer. “Maar kunnen wij dat wel? En hebben we dan niet wat extra mankracht nodig?” vroegen zij zich af. Het antwoord was twee keer ja. Met een prachtige opstap naar het verbreden van hun kring en dus draagvlak én de belofte om hen goed te ondersteunen in het maken van het interview en de verwerking van alle opbrengst, gingen we aan de slag.

 

De betrokken kring wordt steeds groter

Het groepje van 7 van het leidinggevend team nodigt 22 voortrekkers uit. De voortrekkers zijn alle collega’s met een aantal overkoepelende taken die te maken hebben met bijvoorbeeld veiligheid, engineering en onderhoud. Ook zijn er enkele voorwerkers uit de ploegen zelf bij. We komen bijeen. In het grote opleidingslokaal staat een standaardopstelling met tafels in een U-vorm met erachter stoelen. Ik maak een nieuwe kring met enkel stoelen aan de binnenkant van de tafels en ga daar zelf zitten, uitkijkend naar de groep die het actie-onderzoek straks zal gaan starten. Ze komen één voor één binnen en nemen elk plaats op een stoel áchter de tafels. Ik zit dus alleen in mijn stoelenkring en beslis om er niets van te zeggen, ook al geeft het iets van een aquariumgevoel. Twee mensen uit de groep van 7 kaderen het initiatief. Ik nodig allen uit om op een lijn van 0 tot 10 positie te pakken aan de hand van een aantal vragen waar ik na het stelling nemen op doorvraag: “In welke mate kom jij fluitend naar het werk?” En “Waar heeft het dan mee te maken?”. “In welke mate kan jij je kracht helemaal inzetten?” en: “Wat zou je daarin nog meer willen?”. Er ontstonden persoonlijke gesprekken op de lijn. Na afloop nam iedereen plaats in de binnenste kring. Aan het eind van de middag besloot het grootste deel mee te gaan doen met het actie onderzoek!

 

____________________________

 

In de eerste blogreeks zijn de volgende blogs verschenen: