Creatief kan je in alles zijn. Niet enkel kunstenaars of schrijvers zijn creatief: we kunnen ook creatief vergaderen, creatief denken, creatief werken, creatief koken, creatief tuinieren, creatief telefoneren. Het enge concept van creativiteit, dat creatief synoniem is voor anders en vernieuwend, mag weg.
Onze nieuwe betekenis is dat creativiteit zich toont in alles wat je met volle overgave doet. Wanneer je helemaal opgaat in dat wat zich door jou wil tonen. De energie neemt dan over, wat die man met zijn onuitspreekbare naam (Mihaly Csikszentmihalyi) beschrijft als ‘flow’.
Prachtig is dat, flow. Die toestand waarin je tijdvergeten bezig bent, helemaal opgaat in wat je doet, voelt dat je ‘stroomt’ en bijna het gevoel hebt dat je door iets anders wordt meegevoerd. Ik ervoer het tijdens acteerlessen. En bij het begeleiden van psychodrama. Bij het geven van workshops.
Csikszentmihalyi zag tijdens flow dat mensen boven hun eigen kunnen uitstijgen, sneller leren en nieuwe inzichten krijgen. En: activiteiten die voor ons -en hoe uiterst individueel is de keuze daarvan- een staat van flow meebrengen, die zijn bijna verslavend. Daar willen we meer van, die zoeken we op. Het is daar dat ons talent zich toont, in de zuiverste zin.
Tien tips om deze kwaliteit, deze creatieve energie, deze flow, vaker in je bezigheden te brengen:
- Wat je ook doet, doe het met liefde, doe het met vreugde. Doe het niet alleen maar voor het geld. Hou van wat je doet – wat het ook is. Zoek je passie en maak daar je job van.
- Schenk jezelf avontuur en ervaringen. Iets ervaren geeft inspiratie. Kom buiten, in het echt of in je hoofd. Leef.
- Maak tijd. Tijd voor pauze. Tijd voor aandacht.
- Doe je gewone handelingen eens anders dan anders. Ergens anders. Met iemand anders. Kies voor die context waarin jouw talent tot zijn recht komt, voor die aanpak die jouw sterktes laat groeien.
- Stop met multitasken. Geef je volledige aandacht aan alles wat je doet. De jezuïeten wisten het al: ook alledaagse handelingen worden goddelijk als je ze met je volledige aandacht doet. Leg die smartphone weg, zet je mailalarm uit, laat je niet voortdurend storen.
- Geef. Geef echt aandacht aan anderen. Deel wat je maakt, wat je denkt, wat je doet.
- Zorg voor een goede balans tussen uitdaging en je vaardigheden. Precies genoeg uitdaging en precies genoeg kennis en kunde zorgt voor flow. Als je teveel vaardigheden hebt verworven voor een taak wordt ze vervelend. Anderzijds, als de uitdaging te groot is kom je in een staat van bezorgdheid of zelfs angst.
- Kies en focus. Ook de domste activiteiten kunnen in een toestand van flow gebeuren, maar blijkbaar enkel als er echt sprake is van keuze en aandacht. Surfen op het internet, kijken naar beeldfragmenten of films, koffie drinken, dagdromen.
- Laat controle en perfectionisme los. Creativiteit ontstaat wanneer je vertrouwen hebt in het proces. Als je je kan laten leiden door je concentratie, door je totale aanwezigheid in het moment, stap je makkelijker in een toestand van flow.
- Oefen. Hoe meer flow je ervaart, hoe makkelijker je flow ervaart. Ook voor dit fenomeen geldt: train je aandacht, train je hersenen.
Deze blog verscheen ook op vrijdagvisiedag.com.