cbd page 1a 1

Change by design: voor alle ontwerpvragen


Ontwerpdenken (design thinking) is een manier van ontwerpen die past bij allerlei commerciële én maatschappelijke vragen. Het stellen van HMW-vragen (How might we…) leidt Tim Brown en zijn collega’s van hip ontwerpbureau IDEO tot oplossingen voor de meest uiteenlopende ontwerpvragen. Van trendy fietsen tot goedkope maar effectieve ooglens-klinieken in India tot het bevorderen van het sparen in de USA. Alles is volgens IDEO te ontwerpen als je maar vasthoudt aan een paar belangrijke ontwerpprincipes die Tim Brown in zijn boek “Change by design” beschrijft.

 

Kijk naar wat mensen doen en vraag “Waarom?” Kijk dan nog eens en vraag weer ”Waarom?”

Ontwerpen start met heel goed kijken naar wat mensen doen of belangrijk vinden. Human centered design kijkt niet naar eigenschappen van dingen maar naar de manier waarop mensen die dingen gebruiken. Ontwerpdenkers observeren goed wat mensen doen en vragen dan: “Waarom?”. Dan kijken ze nog eens en vragen weer: “Waarom?”. Het advies van Brown is om weer het soms wat irritante kleine kind te worden, dat steeds maar weer “Waarom?” vraagt.  Zo ontdekken ontwerpdenkers wat echt belangrijk is. Dit is de manier om daar achter te komen. En als je dan toch veel observeert in je zoektocht naar nieuwe oplossingen, kijk dan vooral naar de niet-gemiddelde mensen. “Extreme users” zijn een geweldige inspiratiebron, omdat zij vaak onalledaagse oplossingen bedenken voor problemen die zij tegenkomen.

 

Denk met je handen; je kunt niet vroeg genoeg beginnen met prototypes bouwen

Ontwerpen is niet alleen nadenken maar vooral doen en maken. Brown: begin zo snel mogeljik met het bouwen van prototypes en gebruik ze om te leren. Realiseer je dat het eerste prototype niet lijkt op wat het uiteindelijk gaat worden, maar je wel het nodige leert over een idee; wat werkt in dit idee en wat niet? Doe prototyping dus “quick and dirty”; leer van een protoype en ga door met het maken van het volgende. Als je ontwerpt voor dingen die je niet vast kunt pakken hebben je prototypes de vorm van bijv. een storyboard, scenario, stripverhaal of een rollenspel in een nagebouwde omgeving. Dat laatste kan bijvoorbeeld prima dienen als prototype voor het ontwerp van een winkel-ervaring in een warenhuis.

 

Design thinking is the opposite of group thinking, but paradoxically, it takes place in groups.

Wie volgens design thinking aan het ontwerpen slaat, kan dat het best doen in een team met uiteenlopende disciplines. Brown waarschuwt: zorg ervoor dat je je verre houdt van Group Think,  volgens Brown (en ons) de vijand van elke innovatie. Werk bij voorkeur met mensen die vooral goed zijn in het verder denken op elkaars ideeen vanuit verschillende perspectieven. Ontwerpers zijn niet de enigen die deel uitmaken van zo’n groep. Juist het opnemen van beoogde gebruikers (leden van de doelgroep) kan erg helpen.

 

Is het echt zo makkelijk als het klinkt?

Tim Brown doet in zijn boek geloven dat het allemaal erg makkelijk is. De werkwijze die hij beschrijft en de methoden die hij gebruikt klinken niet als rocket-science. En toch kriebelt er iets. Hoe kan het zo zijn dat je met zulke simpele middelen zulke fantastische dingen kunt bedenken? Langzaam maar zeker kom je er achter dat Tim Brown dat ook pas heeft kunnen ontwikkelen in vele jaren ontwerpen en ontwerp-denken. Maar de kracht lijkt hem, naast deze schat aan ervaring, vooral te zitten in het consistent vasthouden aan een set ontwerpprincipes. In zijn boek zet hij zijn opvattingen en aanpak op een toegankelijke en aantrekkelijke manier neer. Warm aanbevolen, ook voor wie zich bezighoudt met  HRD-ontwerpvraagstukken!